Phân luồng hải quan là một trong những khâu quan trọng giúp cho việc lưu thông xuất khẩu hàng hóa diễn ra thuận lợi, nhanh chóng. Vậy phân luồng hải quan là gì? Ý nghĩa của luồng xanh, đỏ, vàng như thế nào? Hãy tham khảo bài viết dưới đây để có được câu trả lời chính xác nhất nhé!
Tóm tắt nội dung
Phân luồng hải quan là gì?
Phân luồng hải quan là một công cụ, thủ tục và hình thức hữu hiệu giúp cơ quan Hải Quan Việt Nam thực hiện việc giám sát, kiểm tra và quản lý hàng hóa ra và vào lãnh thổ Việt Nam.
Hiện nay, Hải quan Việt Nam sẽ phân loại hàng hóa dưới hình thức 3 luồng: Luồng xanh, vàng, đỏ. Mỗi luồng hàng sẽ được phân loại nói lên mức độ đánh giá của cơ quan Hải quan đối với hàng hóa trong quá trình quản lý rủi ro.

Phân luồng hải quan xanh, vàng, đỏ thể hiện điều gì?
- Luồng xanh: Áp dụng cho các doanh nghiệp chấp hành tốt các quy định của pháp luật về hải quan. Các doanh nghiệp này sẽ không cần kiểm tra chi tiết hồ sơ và không phải kiểm tra thực tế hàng hóa.
- Luồng vàng: Hải quan sẽ kiểm tra chi tiết hồ sơ và không cần kiểm tra thực tế hàng hóa.
- Luồng đỏ: Hải quan kiểm tra chi tiết hồ sơ và kiểm tra chi tiết hàng hóa với các mức độ kiểm tra thực tế lô hàng.
Theo Thông tư 112/2005/TT-BTC, các mức độ kiểm tra thực tế lô hàng quy định rõ:
- Kiểm tra thực tế không quá 5% lô hàng: Được tiến hành nhằm đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật hải quan của chủ hàng, nếu không có dấu hiệu sai phạm thì kết thúc kiểm tra, còn nếu có thì tiếp tục kiểm tra cho đến khi xác định được mức độ vi phạm.
- Kiểm tra thực tế 10% lô hàng: Hàng hóa thuộc diện miễn kiểm tra thực tế nhưng cơ quan hải quan qua phân tích thông tin phát hiện thấy có dấu hiệu sai phạm, tiến hành kiểm tra nếu không sai phạm thì kết thúc kiểm tra, nếu có thì tiếp tục kiểm tra.
- Kiểm tra toàn bộ lô hàng: Việc kiểm tra này dành cho hàng hóa có chủ hàng nhiều lần vi phạm pháp luật về hải quan.
Ý nghĩa của phân luồng hải quan
Phân luồng hải quan bằng ba màu sắc xanh, vàng, đỏ khiến chúng ta liên tưởng tới 3 màu sắc của cột đèn giao thông. Từ đó cũng có thể hiểu được việc phân luồng hàng hóa cũng giống như việc điều tiết phương tiện giao thông trên đường. Màu xanh là được đi, màu vàng đi chậm và màu đỏ dừng lại.
Mức độ kiểm tra và cảnh giác của cơ quan kiểm soát sẽ tăng dần từ xanh, vàng và cuối cùng luồng có mức độ kiểm soát cao nhất là luồng đỏ. Việc thông quan hàng hóa đối với luồng đỏ được giám định nghiêm ngặt hơn thông qua một số quá trình kiểm tra theo luật định.
Bên cạnh đó, việc phân luồng hải quan giúp đảm bảo phù hợp yêu cầu quản lý chặt chẽ, chống buôn lậu, gian lận với tạo thuận lợi thương mại.
Xem thêm: An Ninh Hàng Không Là Gì? Nhiệm Vụ, Chức Năng Của Nó
Quy trình thực hiện phân luồng hải quan
Quy trình thực hiện phân luồng hải quan diễn ra như sau:
- Bước 1: Cơ quan có thẩm quyền thực hiện tiếp nhận hồ sơ và kiểm tra hồ sơ, đăng ký tờ khai và quyết định hình thức cùng mức độ kiểm tra.
- Bước 2: Nhập các thông tin của bước 1 vào máy tính, máy tính sẽ tự động xử lý và đưa ra lệnh hình thức cùng mức độ kiểm tra.
- Bước 3: Kiểm tra chi tiết thực tế hàng hóa
- Bước 4: Thu lệ phí hải quan theo quy định và đóng dấu, trả tờ khai hải quan cho người khai hải quan
- Bước 5: Lưu trữ hồ sơ và có thể tiến hành kiểm tra sau thông quan nếu cần thiết

Thời điểm thông báo kết quả phân luồng hải quan
Thời điểm thông báo kết quả phân luồng tờ khai Hải quan được quy định tại Khoản 8 Điều 1 Thông tư 39/2018/TT-BTC sửa đổi Thông tư 38/2015/TT-BTC quy định về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan; thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu do Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành, theo đó:
Tờ khai hải quan được Cơ quan Hải quan thông báo kết quả phân luồng ngay sau khi hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan tiếp nhận, kiểm tra, đăng ký thông tin trên tờ khai hải quan.

Căn cứ vào thông tin cập nhật đến thời điểm hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đến cửa khẩu, trường hợp thông tin về cơ sở phân luồng có thay đổi so với thời điểm đăng ký tờ khai hải quan thì hệ thống tự động xử lý và thông báo việc thay đổi kết quả phân luồng tờ khai hải quan cho người khai hải quan.
Tiêu chuẩn và quy định trong phân luồng hải quan
Tiêu chuẩn và quy định trong phân luồng hải quan đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn, hiệu quả và tuân thủ quy định về thương mại quốc tế. Dưới đây là một số tiêu chuẩn và quy định quan trọng liên quan đến phân luồng hải quan:
- Hệ thống pháp lý và quy định: Các quy định và luật pháp cụ thể được thành lập để quản lý phân luồng hải quan. Điều này bao gồm các quy định về nhập khẩu, xuất khẩu, kiểm soát hải quan, quyền và trách nhiệm của các bên liên quan.
- Hướng dẫn về phân luồng hàng hóa: Các cơ quan hải quan cung cấp hướng dẫn và quy định cụ thể về cách phân luồng hàng hóa dựa trên loại hàng, quốc gia xuất xứ, giấy tờ hải quan, loại vận chuyển và các yêu cầu khác.
- Quy định an ninh hàng hóa: Các tiêu chuẩn và quy định về an ninh hàng hóa được áp dụng để đảm bảo rằng các mặt hàng không gây nguy hiểm cho con người, môi trường và quốc gia. Điều này có thể bao gồm quy định về kiểm tra an ninh, kiểm soát vật liệu nguy hiểm và hạn chế vận chuyển một số mặt hàng nhất định.
- Quy định về xử lý hàng hóa đặc biệt: Các mặt hàng đặc biệt như hàng hóa quá cỡ, hàng hóa tươi sống, hàng hóa đông lạnh hoặc hàng hóa nhạy cảm về môi trường yêu cầu các quy định và tiêu chuẩn riêng để đảm bảo việc phân luồng hiệu quả và an toàn.
- Tiêu chuẩn về thông tin và hồ sơ hải quan: Quy định về thông tin và hồ sơ hải quan định nghĩa các yêu cầu về các tài liệu cần thiết, thông tin đăng ký, thủ tục khai báo và xử lý thông tin liên quan đến phân luồng hải quan.
Thông qua bài viết trên chắc hẳn bạn đã hiểu về phân luồng hải quan là gì? Ý nghĩa của phân luồng hải quan. Từ đó có thể thấy rằng, việc phân luồng hải quan là một trong những khâu quan trọng giúp quá trình lưu thông xuất nhập khẩu hàng hóa được diễn ra nhanh chóng, thuận lợi hơn.