Từ những ngày đầu năm 2022, một số chính sách mới có hiệu lực, ảnh hưởng tới đông đảo người dân. Trong đó có Luật Bảo vệ môi trường 2020, sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2022. Luật đưa ra các quy định mới liên quan đến việc thu gom rác thải sinh hoạt của cá nhân, hộ gia đình.
Từ 1/1/2022, cá nhân, hộ gia đình không phân loại rác sẽ bị xử phạt?
Theo khoản 1 điều 75 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân được phân loại theo nguyên tắc như sau:
– Chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế
– Chất thải thực phẩm
– Chất thải rắn sinh hoạt khác
Khoản 2 điều 77 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 (có hiệu lực từ 1/1/2022) quy định:
“Cơ sở thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt có quyền từ chối thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân không phân loại, không sử dụng bao bì đúng quy định và thông báo cho cơ quan có thẩm quyền để kiểm tra, xử lý theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng bao bì của chất thải rắn sinh hoạt khác theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 75 của Luật này”.
Theo như quy định này, chia ra 2 trường hợp như sau:
Trường hợp 1: Cơ sở thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt ĐÃ CÓ thông báo/yêu cầu hộ gia đình, cá nhân phải phân loại rác, sử dụng bao bì đúng quy định nhưng cá nhân, hộ gia đình không thực hiện đúng thì cơ sở thu gom có quyền từ chối thu gom và sẽ thông báo cho cơ quan có thẩm quyền để kiểm tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
Trường hợp 2: Nếu cơ sở thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt KHÔNG CÓ thông báo/yêu cầu hộ gia đình, cá nhân phân loại rác, sử dụng bao bì đúng quy định, hoặc một vài trường hợp đặc thù cá nhân, hộ gia đình khó khăn/không thể phân loại rác thải và hai bên đã thỏa thuận cho phép cá nhân, hộ gia đình không cần phải phân loại rác nhưng trả thêm tiền cho cơ sở thu gom, vận chuyển chất thải rắn thì hộ gia đình, cá nhân sẽ không bị coi là vi phạm và không bị xử phạt.
Theo khoản 6 điều 77 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, chủ sở hữu, chủ đầu tư dự án, ban quản lý khu đô thị mới, tòa nhà, chung cư cao tầng phải bố trí các thiết bị, công trình lưu trữ chất thải rắn sinh hoạt phù hợp với các loại chất thải theo quy định tại khoản 1 Điều 75 của Luật này. Sau đó, tổ chức thu gom chất thải từ cá nhân, hộ gia đình và chuyển giao cho cơ sở thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt.
Người dân sống tại khu chung cư cần phân loại rác thải theo đúng sự chỉ dẫn của ban quản lý, chủ đầu tư… để đảm bảo thực hiện đúng quy định.
Căn cứ khoản 4 điều 20 Nghị định 155/2016/NĐ-CP, cá nhân, hộ gia đình có hành vi không phân loại chất thải rắn sinh hoạt theo quy định, thì nhà chức trách sẽ có quyền phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng.
- Xem thêm: Các loại rác thải và cách phân loại
Thu phí rác thải theo khối lượng
Theo khoản 1, Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt từ hộ gia đình, cá nhân được tính toán theo căn cứ sau đây:
– Phù hợp với quy định của pháp luật về giá.
– Dựa trên khối lượng hoặc thể tích chất thải đã được phân loại.
– Chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế, chất thải nguy hại phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân đã được phân loại riêng thì không phải chi trả giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý.
Như vậy, quy định mới kể từ ngày 1-1-2022, phí thu gom, vận chuyển và xử lý chất tải sẽ căn cứ theo khối lượng và thể tích chất thải ra. Có nghĩa là, cá nhân, tổ chức, hộ gia đình nào xả càng nhiều rác thì sẽ phải trả càng nhiều tiền hơn.
Quy định hiện nay, tiền rác thải sinh hoạt được tính theo bình quân đầu người hoặc tính cố định số tiền phải đóng trong 1 tháng.
Theo khoản 7 Điều 79 của Luật này cũng chỉ rõ:
Quy định tại khoản 1 Điều này và khoản 1 Điều 75 của Luật này phải được thực hiện chậm nhất là ngày 31 tháng 12 năm 2024
Có nghĩa là, tùy mỗi địa phương sẽ quy định tính phí rác thải theo kg có thể được áp dụng ở các thời điểm khác nhau, kể từ ngày 01/01/2022 và chậm nhất là ngày 31/12/2024.
Trên đây là 2 quy định mới của Luật Bảo vệ môi trường 2020, có hiệu lực từ ngày 01/01/2022 mà hộ gia đình, cá nhân cần đặc biệt lưu ý. Hy vọng với 2 quy định mới này, người dân cần thay đổi thói quen xả rác và phân loại rác theo đúng quy định để bảo vệ sức khỏe và môi trường sống.